عرفان/ سير و سلوک - مقدمه/ فصل يازدهم: دعا و انقطاع الي الله

دستورالعمل ديگري که خداي سبحان به رسول خويش ابلاغ فرمود، دعا، تضرّع به درگاه پروردگار و بریدن از ماسوی الله است. از اين‌رو، مي‌فرمايد:

«وَ تَبَتَّلْ إلَيهِ تَبْتيلاً» [1]

انسان بدون دعا نمي‌تواند در كارش موفّق شود. استغاثه به درگاه حضرت احدیّت و تضرّع و خدا خدا گفتن، موجب می‌شود خداوند متعال به یاری بنده‌اش بشتابد و از او دستگيري كند. خصوصاً وقتی که دعا با انقطاع همراه باشد.

نياز يك زندگي موفّق، تضرّع و خواندن پروردگار متعال است. همه براي آبادي و عمران سراي آخرت، به راز و نياز به درگاه خداوند نيازمندند. از اين‌رو، كتاب «مفاتيح‌‌الجنان» محدّث قمي را بايد يك كارخانۀ آدم‌سازي ناميد.

دعا در زندگي انسان بسيار سازنده است. به همين دليل حضرت سجاد«سلام الله علیه» وقتي ديدند در مقابل آن همه فتنه‌هاي آل ابوسفيان و آل مروان و آل زياد نمي‌توانند بعد از واقعۀ عاشورا كاري انجام دهند، با دعا و راز و نياز، مهم‌ترين طريق مبارزه را برگزيدند و كتاب ارزشمند «صحيفۀ سجاديّه» يا «زبور آل محمد«صلی الله علیه و آله و سلم»» را به عنوان روشي براي مبارزه با پليدي‌ها به بشريّت ارائه فرمودند.

جاي بسي تأسّف است که فرهنگ و طريقۀ دعا و مناجات در جامعه كهنه شده است. حتّي در ميان افراد مذهبي توجّه به اين مهم كم‌رنگ شده است. در گذشته در كتابخانه‌هاي علما و بزرگان، كتاب‌هاي دعا فروان بود. رسم بود علمای بزرگ يك كتاب دعا مي‌نوشتند و اكنون اين رسم چندان رونقي ندارد. مجالس دعا و مناجات مانند گذشته نيست و بالأخره چندان که شايسته است به دعا اهميّت داده نمي‌شود.

 

 

پی نوشت ها:

[1]. المزّمّل / 8: «و (در دل) از همه چيز به سوي او منقطع شو.»