سؤال 2344. صندوق صدقات که در منازل وجود
دارد اگر سال بر آن بگذرد و مبلغي در آن باشد آيا بايد خمس آن را داد؟ اگر آري،
مسئوليت پرداخت آن با کيست؟
تا رد نکرده باشد مال خود او است و اگر سال بر آن گذشت، خمس
دارد.
سؤال 2345. در حسابرسى سالانۀ صندوق
قرض الحسنه، گاهي مقدارى پول اضافه آمده است، آيا به اين مبلغ خمس تعلّق مى‌گيرد؟
خمس دارد.
سؤال 2346. آيا به پول نقد و اجناسي
مثل برنج و حبوبات که براي محرّم و ديگر مناسبت‌هاي مذهبي جمع‌آوري مي‌شود و از
مصرف آن سال هيأت و مسجد زياد مي‌آيد، خمس تعلّق می‌گیرد؟
خمس
ندارد.
سؤال 2347. هزينه‌هايي که براي برگزاري
مراسم سوگواري يا جشن ميلاد ائمّه(سلام‌الله‌علیهم) پرداخت مي‌شود، آيا جزء مخارج
ساليانه است يا بايد خمس آن را داد؟
خمس
ندارد.
سؤال 2348. نمایندۀ شما که در شهر
دیگری زندگی می‌کند یا کسی که بدون نمایندگی، وکیل می‌شود که خمس مقلّد شما را به
دفتر برساند، اگر آن پول را به جهت صیانت بهتر در بانک بگذارد تا در فرصت مقتضی به
دفتر تحویل دهد و هنگام دریافت، متوجّه شود که به آن پول مقداری سود تعلّق گرفته
است، اين سود مال كيست؟
مال صاحب
پول است.
سؤال 2349. چنانچه انسان مالي را پيدا کند
که نشانه‌اي ندارد و آن را براي خود بردارد، اگر از مصرف سال او زياد بيايد، آيا
بايد خمس آن را بدهد؟ يا مانند هديه خمس ندارد؟
خمس
ندارد.
سؤال 2350. فردي براي پرداخت مقداري
از خمس خود به يک سيّد فقير، از مرجعي اجازه گرفته است؛ آيا مي‌تواند مابقي بدهي
خود بابت خمس را به مرجع ديگري بدهد؟
از هر
مرجعي اجازه گرفت، مابقي خمس را نيز بايد به ایشان بپردازد.
سؤال 2351. اگر کسي جنس يا مال نشانه داري
را بيابد و پس از يک سال اعلام و نيافتن صاحب آن، براي خود بردارد، سر سال خمسي
بايد خمس آن را بدهد يا چون سال بر آن گذشته، به محض برداشت بايد خمس آن را پرداخت
کند؟
خمس
ندارد.
سؤال 2352. چنانچه در
جامعه‌‌ای با حدود 30 -40 ميليون تومان انسان بتواند يک ماشين خوب و متوسّط به
بالا از نظر جامعه را سوار شود، اگر کسي ماشيني با قيمت مثلاً 200 ميليون و بالاتر
از آن سوار شود، در موارد زير حکم خمس آن را بيان فرماييد:
الف) اگر در شأن او باشد، ولي
در محلّ او غيرمتعارف باشد.
خمس دارد.
ب) هم در شأن او باشد و هم
متعارف براي او به حساب آيد.(مثلاً در محلّه‌هاي ثروتمند زندگي مي‌کند يا شغل خيلي
خوبي دارد.)
خمس
ندارد، ولي خمس مطلق اينگونه تجمّل‌گرايي‌ها را بدهد، بهتر است.
ج) از نظر عرف، ماشين با قيمت
کمتر نيز در شأن او هست.
خمس دارد.
د) قيمت خمس ماشين را چگونه
بايد حساب کند. آيا بايد خمس کلّ ماشين را بدهد، يا نسبت به شأن عرفي جامعه، خمس
تفاوت قيمت ماشين معمولي و ماشين خودش را بپردازد؟
بايد خمس
تفاوت قيمت را بدهد.
هـ) کلاً به اينگونه ماشين‌ها
در چه صورتي خمس تعلّق مي‌گيرد؟
صور آن
گفته شد و گفته شد بهتر است خمس اينگونه چيزها را بدهد.
سؤال 2353. فردي کلکسيون تمبر و پول و سکّه
دارد. و اين اشياء ارزش مادي، بيش از ارزشي که روي آن نوشته شده، دارند. آيا لازم
است سالانه خمس آن را بدهد؟
بايد
خمس آن را بدهد.
سؤال 2354. کسي سکّه‌اي را به قيمت روز با
پولي که خمس آن را داده مي‌خرد. اگر قبل از پايان سال خمسي آن را بفروشد و اضافه
قيمت آن را در همان سال مصرف کند، آيا پولي که معادل اصل مبلغ خريد اوّليه است و
قبلاً خمس آن را داده، خمس دارد؟
خمس
ندارد.
سؤال 2355. برخی می‌گویند
امروزه که فقر در جامعه زیاد است، خمس را به جای پرداخت به روحانیون، باید به
خیریه‌ها بپردازیم تا به فقرا رسیدگی کنند. نظر حضرتعالی در این زمینه چیست؟
رفع
احتیاج از فقرا، وظیفۀ همگانی است. مسئولین باید با برنامه‌ریزی و مردم باید با
انفاق و عمل به قانون مواسات، به نیازمندان رسیدگی کنند و این وظیفه جدای از ادای
خمس و زکات است و همه باید مراقب باشند که دچار وسوسه نشوند و طبق وظیفۀ شرعی عمل
نمایند. خمس مربوط به امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشّریف) است و در زمان غیبت
مربوط به مراجع تقلید است و ایشان باید مبالغ خمس را به مصرفی که رضایت امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشّریف)
در آن است، برسانند. اگر مردم خمس واجب را بپردازند، فقر از جامعه ریشه‌کن می‌شود،
امّا در وضع فعلی که مبالغ خمس به اندازۀ رفع احتیاج از همۀ حوائج شیعیان نیست،
مراجع تقلید باید ابتدا حوزه‌های علمیه، که خانه امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشّریف)
است و طلاب که سربازان امام زمانند را اداره کنند. اگرچه امروزه مراجع تقلید با
همین مبالغ خمس، هم حوزه‌ها را اداره می‌کنند و هم به اندازۀ توان به خیریّه‌ها و
عموم فقرا رسیدگی می‌نمایند.