صفحه 30
1 و 2. بول و غائط
مسئله 82- بول و غائط انسان و هر حيوان حرام گوشتى كه خون جهنده دارد، يعنى اگر رگ آن را
ببرند خون از آن جستن مىكند، نجس است، ولى فضلۀ حيوانات كوچك مثل پشه و مگس كه
گوشت ندارند، پاك است.
مسئله 83- فضلۀ پرندگان حرام گوشت پاك است.
مسئله 84- بول و غائط حيوان نجاستخوار نجس
است و همچنين است بول و غائط حيوانى كه انسان با آن نزديكى نموده، و گوسفندى كه
گوشت آن از خوردن شير خوك محكم شده است.
3. منى
مسئله 85- منىِ انسان و هر حيوانى كه خون
جهنده دارد، نجس است.
4. مردار
مسئله 86- مردار انسان و هر حيوانى كه خون
جهنده دارد، نجس است، چه خودش مرده باشد يا به غير دستورى كه در شرع معيّن شده آن
را كشته باشند، و ماهى چون خون جهنده ندارد اگرچه در آب بميرد، پاك است.
مسئله 87- چيزهايى از مردار مثل پشم، مو،
كرك، استخوان و دندان كه روح ندارد، اگر از غير حيوانى باشد كه مثل سگ نجس است،
پاك مىباشد.
مسئله 88- اگر از بدن انسان يا حيوانى كه خون
جهنده دارد در حالى كه زنده است گوشت يا چيز ديگرى را كه روح دارد جدا كنند، نجس
است.
مسئله 89- اگر پوستهاى مختصر لب و جاهاى
ديگر بدن را بكنند پاك است، گرچه موقع افتادنشان نرسيده باشد.
مسئله 90- تخم مرغى كه از شكم مرغ مرده بيرون
مىآيد اگر پوست روى آن سفت شده باشد، پاك است، ولى ظاهر آن را بايد آب كشيد.
صفحه 31
مسئله 91- اگر برّه و بزغاله پيش از آنكه علفخوار شوند
بميرند، پنيرمايهاى كه در شيردان آنها مىباشد پاك است، ولى ظاهر آن را بايد آب
كشيد.
مسئله 92- داروهاى روان، عطر، روغن، واكس و
مثل اينها كه از بلاد كفر مىآورند پاك است، و خوردن آنها و نماز خواندن با آنها اشكال
ندارد.
مسئله 93- گوشت، پيه و چرمى كه در بازار
مسلمانان فروخته شود پاك است؛ همچنين اگر يكى از اينها در دست مسلمان باشد و
بدانيم آن مسلمان از كافر گرفته و احتمال بدهيم آن مسلمان رسيدگى كرده است، باز هم
پاك است، امّا اگر بدانيم رسيدگى نكرده و يقين به مرداربودن آن هم نداشته باشيم،
پاك است ولى خوردن آن و نماز خواندن با آن جايز نيست.
5. خون
مسئله 94- خون انسان و هر حيوانى كه خون
جهنده دارد نجس است، پس خون حيوانى كه مانند ماهى و پشه خون جهنده ندارد، پاك
مىباشد.
مسئله 95- اگر حيوان حلال گوشت را به دستورى
كه در شرع معيّن شده بكشند و خون آن به مقدار معمول بيرون آيد، خونى كه در بدنش
مىماند پاك است، ولى اگر به علّت نفس كشيدن يا بهواسطۀ اينكه سر حيوان در جاى
بلندى بوده خون به بدن حيوان برگردد، آن خون نجس است.
مسئله 96- خونى كه در تخم مرغ مىباشد نجس
نيست و خوردن آن هم مانعى ندارد.
مسئله 97- خونى كه موقع دوشيدن شير ديده
مىشود نجس است و شير را نجس مىكند.
مسئله 98- خونى كه از لاى دندانها مىآيد،
نجس و خوردن آن حرام است، ولى اگر بهواسطۀ مخلوطشدن با آب دهان از
بين برود، پاك است و فرو بردن آب دهان در اين صورت اشكالى ندارد.
مسئله 99- خونى كه بهواسطۀ كوبيدهشدن زير
ناخن يا زير پوست مىميرد، اگر طورى شود كه ديگر به آن خون نگويند پاك است و اگر
به آن خون بگويند، نجس است و در صورتى كه ناخن يا پوست سوراخ شود، اگر مشقّت ندارد،
بايد براى وضو و غسل خون را بيرون آورند و اگر مشقّت دارد بايد وضوى ارتماسى يا
جبيرهاى بگيرد و اگر مشقّت دارد بايد تيمّم كند.
مسئله 100- اگر انسان نداند كه خون زير پوست
مرده يا گوشت به واسطۀ كوبيدهشدن به آن حالت در آمده، پاك است.
صفحه 32
مسئله 101- دله و زردابهاى كه در حال بهبودى
زخم در اطراف زخم يا روى آن پيدا مىشود، پاك است.
6 و 7. سگ و خوك
مسئله 102- سگ و خوكى كه در خشكى زندگى
مىكنند، حتّى مو و استخوان و پنجه و ناخن و رطوبتهاى آنها نجس است، ولى سگ و خوك
دريايى پاك است.
8. كافر
مسئله 103- كافر (كسى كه منكر خدا يا معاد
است، يا براى خدا شريك قرار مىدهد، يا پيامبرى حضرت خاتم الانبيا محمد بن
عبداللَّه«صلیاللهعلیهوآلهوسلم» را قبول ندارد، يا در يكى از اينها شك داشته
باشد، يا ضرورى دين يعنى چيزى را كه مثل نماز و روزه مسلمانان جزو دين اسلام
مىدانند منكر شود، در صورتى كه بداند انكار آن چيز به انكار خدا يا توحيد يا نبوت
برمىگردد) احكام مسلمانان را ندارد؛ مثلاً نمىتواند زن مسلمان بگيرد، و نبايد در
قبرستان مسلمانان دفن شود.
مسئله 104- هرگاه كسى به خدا يا پيامبر«صلیاللهعلیهوآلهوسلم»
يا يكى از ائمّۀ معصومين«سلاماللهعلیهم» يا فاطمۀ زهرا«سلاماللهعلیها» ناسزا
گويد يا با يكى از اينها دشمنى داشته باشد و يا يكى از ائمّه«سلاماللهعلیهم» يا
غير آنها را خدا بداند، كافر است.
مسئله 105- اگر پدر و مادر و جد و جدّۀ بچّۀ
نابالغ كافر باشند، آن بچّه در حكم كافر و اگر يكى از اينها مسلمان باشد، در حكم
مسلمان است.
مسئله 106- اگر مسلمانى كافر شود (زن باشد يا
مرد) همسرش بر او حرام و مالش به ورثۀ مسلمان او منتقل مىشود و اگر
توبه كند، توبهاش قبول است و عبادتش صحيح مىباشد و مىتواند همسر مسلمان بگيرد و
يا همسر سابق را به عقد جديد اختيار كند، ولى مالش به او بر نمىگردد، و در اين مسئله
فرقى نيست بين كسى كه مسلمانزاده باشد (مرتدّ فطرى) يا نباشد (مرتدّ ملّى)، و
مرتدّ احكام ديگرى دارد كه در احكام حدود مىآيد.
مسئله 107- اهل كتاب پاك مىباشند.
9. مايعات مستكننده
مسئله 108- شراب و هر چيزى كه انسان را مست مىكند،
چنانچه به خودى خود روان باشد، نجس است. و اگر مثل بنگ و حشيش روان نباشد، گرچه
چيزى در آن بريزند كه روان شود، پاك است.
صفحه 33
مسئله 109- الكل صنعتى، عطرها، ادكلنها و
داروهايى كه با آن مخلوط است، پاك مىباشد.
مسئله 110- اگر انگور و آب انگور به خودى خود
يا بهواسطۀ پختن جوش بيايد، حرام است، ولى نجس نيست.
مسئله 111- خرما و مويز و كشمش و آب آنها گرچه
جوش بيايند پاك و خوردن آنها حلال است.
مسئله 112- فقاع كه از جو گرفته مىشود و به
آن آبجو مىگويند نجس است، ولى آبى كه به دستور طبيب از جو مىگيرند و به آن ماءالشّعير
مىگويند پاك مىباشد.
10 و 11. حيواننجاستخوار و حيوانى كه انسان
با آن نزديكى نموده
مسئله 113- حيوان نجاستخوار و حيوانى كه
انسان با آن نزديكى نموده، حتّى عرق و شير و سرگين آنها نجس است و نيز تخم اینگونه
پرندگان نجس مىباشد، ولى اجزاى بىروح آنها مانند پر و مو و پشم پاك است.